Donnerstag, 29. Juli 2010

Cục diện “Tam quốc” tại Đông Á

Khu vực Đông Á tới đây sẽ lâm vào cục diện “Tam quốc diễn nghĩa”, nơi tranh giành lợi ích gay gắt giữa các nước lớn: Trung Quốc, Mỹ và Nga. Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN diễn ra tuần trước tại Hà Nội đã quyết định sẽ kiến nghị lên Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 17 (tổ chức vào tháng 10 tới), mời Mỹ và Nga cùng tham gia Hội nghị thượng đỉnh Đông Á (EAS). Quyết định này đã tạo ra ảnh hưởng sâu sắc, lâu dài đối với cục diện chính trị của Đông Á và châu Á-Thái Bình Dương. Bình luận về sự kiện này, TTXVN dẫn nguồn tin từ tờ “Thái Dương” (Hồng Kông) ra ngày 26.7 cho rằng khu vực Đông Á tới đây sẽ lâm vào cục diện “Tam quốc diễn nghĩa”, nơi tranh giành lợi ích gay gắt giữa các nước.



Trung Quốc sẽ thua thiệt khi Mỹ, Nga tham gia

Binh sĩ Mỹ lắp ráp hỏa tiễn lên chiến đấu cơ trên HKMH USS George Washington chuẩn bị cho
cuộc tập trận ngày 25.7 giữa Mỹ và Hàn Quốc, trên biễn Nhật Bản. Ảnh: Reuters

Hội nghị thượng đỉnh Đông Á mở rộng, được lợi nhất chính là khối ASEAN. Hiện nay, Hội nghị thượng đỉnh Đông Á bao gồm 10 nước trong khối ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, New Zealand và Australia (10+6). Sau khi Mỹ, Nga gia nhập, thành viên Hội nghị sẽ là 18 nước (10+8). Trong các hội nghị trước, Trung Quốc và Nhật Bản luôn đóng vai trò chủ đạo. Với sự tham dự của Mỹ và Nga, ảnh hưởng của Trung Quốc tại hội nghị này có thể sẽ yếu đi.
Khối ASEAN có thể lợi dụng mâu thuẫn giữa các nước lớn, “đâm bị thóc, chọc bị gạo”, đặc biệt là lợi dụng Mỹ làm đối trọng với Trung Quốc, nhất là trong vấn đề biển Đông, đồng thời có thể nhận được nhiều hơn nữa sự giúp đỡ về kinh tế từ phía Mỹ.
Trong sự kiện này, Nga cũng là nước hưởng lợi. Hồi tháng 7, Nga tiến hành cuộc tập trận quân sự quy mô lớn “Vostock-2010” với sự tham gia của cả hải, lục, không quân, mục đích chủ yếu là phô trương sức mạnh quân sự của Nga ở khu vực Thái Bình Dương và làm bước đệm để Nga gia nhập EAS.
Hơn nữa, Nga có thể dựa vào mối quan hệ hữu nghị lịch sử (lâu đời) với Việt Nam, Lào để tiến thêm một bước can dự vào các vụ việc của Đông Nam Á, nhất là đẩy mạnh xuất khẩu vũ khí sang thị trường này để tăng cường ảnh hưởng ở EAS.
Mỹ tham gia EAS, lợi ích càng rõ rệt hơn. Các nước tham dự hội nghị như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia vốn là đồng minh truyền thống của Mỹ, một khi tham gia EAS Mỹ sẽ càng nhanh chóng nắm vững cục diện, chủ đạo Hội nghị. Hơn nữa, Mỹ còn có thể khống chế chủ đề của Hội nghị, tập trung vào các vấn đề nhạy cảm như chủ quyền Biển Đông hay khai thác và sử dụng sông Mê Công, tập hợp các nước gây khó dễ cho Trung Quốc.
Trung Quốc là nước thua thiệt nhất. Mấy năm qua, Trung Quốc đã lợi dụng EAS để triển khai ảnh hưởng kinh tế, chính trị tới các nước Đông Á, giữ vai trò chủ đạo trong Hội nghị thượng đỉnh Đông Á. Nếu như Mỹ và Nga tham gia, vai trò của Trung Quốc trong Hội nghị tất yếu sẽ bị giảm, từ chủ đạo trở thành phụ thuộc.
“Long hổ tranh hùng”
Việc EAS mở rộng lần này cho thấy khu vực Đông Á đã trở thành điểm nóng chính trị quốc tế, cũng là tiêu điểm tranh giành lợi ích giữa các nước lớn. Đặc biệt, một khi hai nước lớn là Mỹ và Nga tăng cường tham dự, tình hình Đông Á có lẽ sẽ có những thay đổi lớn.
Có học giả đã ví cục diện Đông Á sắp tới sẽ là sàn diễn vở “Tam quốc diễn nghĩa hiện đại” của các nước Trung Quốc, Mỹ và Nga. Trong trận “long hổ tranh hùng" này, mâu thuẫn giữa Trung Quốc và Mỹ chủ yếu là mâu thuẫn về khu vực Thái Bình Dương; Trung Quốc muốn trỗi dậy, đầu tiên cần phải mở rộng ảnh hưởng ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á, trong khi Mỹ lại muốn duy trì và tăng cường quyền lực ở khu vực này. Khả năng đối đầu và va chạm giữa hai bên là khó tránh khỏi.
Trong cuộc chiến ba nước này, sự “tham chiến” của Nga có thể ở mức độ thấp hơn cả. Nga còn đang tập trung phục hồi quốc lực nên khả năng trực tiếp nhúng tay vào Đông Á và Đông Nam Á không lớn, song có thể ngồi giữa Trung Quốc và Mỹ để “ngư ông đắc lợi”. Xét từ tình hình hiện nay, quan hệ Trung-Nga đã xuất hiện rạn nứt, quan hệ Mỹ-Nga “thân mật” hơn hẳn. Cách đây không lâu, Thủ tướng V. Putin còn chỉ trích việc Trung Quốc sản xuất vũ khí mô phỏng vũ khí của Nga. Có ý kiến cho rằng từ nay về sau, không loại trừ cục diện Mỹ-Nga liên thủ để kiềm chế Trung Quốc.
Tờ “Thái Dương” cho rằng, mấy năm qua, Trung Quốc luôn chìm đắm trong giấc mơ cùng Mỹ thống trị thế giới, không ngừng thỏa hiệp, nhượng bộ Mỹ để đổi lấy sự công nhận “ngầm” của Mỹ về việc Trung Quốc trỗi dậy. Tuy nhiên, diễn biến của cục diện Đông Á gần đây buộc Trung Quốc phải rũ bỏ giấc mơ này, chuẩn bị chiến đấu để tính đường thoát.
Trong một diễn biến khác, nhật báo “Dân tộc” đăng bài viết nhận định ASEAN cuối cùng đã quyết định diễn đàn của các nhà lãnh đạo khu vực được biết với tên gọi là EAS sẽ là hình thức phù hợp nhất trong số các diễn đàn hiện nay nhằm mở rộng và đưa một số cường quốc chiến lược khác (vào cấu trúc mới). Tuy vậy, như những gì đã thấy qua các hội nghị thượng đỉnh trên thế giới, đồng thuận và khả năng dự đoán luôn là vấn đề khó khăn khi có rất nhiều nhà lãnh đạo của các nước cùng hội họp và chỉ đạo cuộc thảo luận.


Thủy thủ đoàn trên hàng không mẫu hạm USS G. Washington nhận huấn thị ngay trước giờ khởi động cuộc thao diễn quân sự với Nam Hàn sáng sớm ngày 25/7 trên biển Nhật Bản

Cuộc tập trận mang tên "Tinh thần bất khuất" (Invincible Spirit) trên biển giữa Hoa Kỳ QĐ Nam Triều Tiên chính thức khởi động khi chiếc Super Hornet đầu tiên cất cánh từ HKMH G.Washington

Keine Kommentare: